چشم‌انداز حکمرانی بنادر و دریانوردی 

اقتصاد معاصر-بهرام بهرامی، مدرس و پژوهشگر: امسال آخرین سال اجرایی سند چشم‌انداز ۲۰ ساله است؛ سندی که به سند ۱۴۰۴ مرسوم بود و بر اساس آن قرار بود به اهداف ذکر شده در آن برسیم.

با این حال شرایط امروز و با نگاهی اجمالی به تحقق اهداف این سند درمی‌یابیم که به افق‌های ترسیم شده در سند نرسیده‌ایم و اکنون نیاز است برای فرصت‌های از دست رفته، سند دیگری را تدوین نماییم.

در سند مذکور، هدف‌گذاری‌هایی انجام شده بود تا بر مبنای آن کشور در منطقه، موقعیت ممتازی را پیدا کند ولی به بسیاری از شاخص‌ها نرسیدیم و حتی در خیلی از شاخص‌ها از رتبه‌های قبلی نیز تنزل پیدا کردیم و از بسیاری از کشورهای خاورمیانه عقب افتاده‌ایم و متوجه شده‌ایم سرعت و شتاب آنها خیلی بیشتر از ما بوده و فقط در «تورم» رتبه اول را دارا هستیم و قطعا اگر با همان مکانیزم و با همان سیستم برنامه ۱۴۳۰ را جلو ببریم، قطعا یک تجربه ناموفق دیگر هم روی دستمان خواهد ماند. این موضوع به یک دولت بر نمی‌گردد و دولت‌های ادوار مختلف باید پاسخگو باشند. 

در این میان بنادر و دریانوردی کشورمان همواره نقش راهبردی را برای تحقق سند چشم‌انداز با ایفای نقش در توسعه تجارت داخلی و بین‌المللی داشته است. بر همین اساس، چشم‌انداز حکمرانی بنادر و دریانوردی به گونه‌ای تعریف شده که بنادر ایران گزینه اول بازیگران جهانی در تجارت دریایی باشند؛ چراکه حکمرانی خوب دریایی، پیشران کلیدی رشد اقتصادی در سطوح ملی وبین‌المللی است. 

متاسفانه در سال‌های متمادی، ایران تحت تحریم‌های همه‌جانبه قرار داشته و دارد. این موضوع باعث شده تا صنعت حمل‌ونقل کشور با مشکلات جدی روبه‌رو شود. در این میان حمل‌ونقل دریایی با رکود بسیار زیادی روبه‌رو شده و حتی در برخی موارد، کشورمان اجازه پهلو گرفتن در برخی بندرها را با پرچم کشورمان نداده‌اند.   

پیش‌بینی می‌شود که با کاهش و رفع تحریم‌ها شاهد شکوفایی تخلیه وبارگیری ترازو کانتینر در همه بنادر کشور باشیم و صادرات در بلندمدت افزایش چشمگیری داشته باشد.

امروز بنادر و دریانوردی ایران دارای نقش‌های بسیار متنوع و متعددی است و برنامه‌ریزی ویژه‌ای را طلب می‌نماید که هم بسیار ضروری و هم پیچیده است و ارتقا و ترویج جایگاه بنادر و دریانوردی به عنوان شاه‌کلیدی برای توسعه و رسیدن به افق‌های روشن چشم‌انداز ۱۴۳۰ ضروريست که این مهم با دیپلماسی فعال و سیاست‌گذاری هوشمندانه قابل اجراست.